Το υπουργείο Περιβάλλοντος έκανε το πρώτο νομοθετικό βήμα για τις οικοδομικές άδειες του ΝΟΚ, μετά την επίσημη απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας. Εξέδωσε υπουργική απόφαση, με την οποία παρατείνει για έναν μήνα την ισχύ της μεταβατικής νομοθετικής ρύθμισης. Συνεχίζεται η αναστολή έκδοσης προεγκρίσεων και νέων οικοδομικών αδειών, με κίνητρα ΝΟΚ, που ακύρωσε το ΣτΕ. Και παράλληλα ακυρώνονται οι αναστολές οικοδομικών αδειών από του Δήμους. Αναμένεται η οριστική νομοθετική λύση για εκκρεμείς και νέες οικοδομικές άδειες του ΝΟΚ.

Η νέα απόφαση του ΥΠΕΝ εναρμονίζεται εκ νέου με τις αποφάσεις του ΣτΕ για το ΝΟΚ, διατηρώντας ως χρονική αφετηρία την ημερομηνία της ανακοίνωσης του Προέδρου του ΣτΕ της 11ης Δεκεμβρίου 2024. Ακολουθώντας το χρονικό του Δικαστηρίου και λαμβάνοντας ως ημερομηνία επίσημης ανακοίνωσης της απόφασης του ΣτΕ την 24η Ιανουαρίου 2025 δίνει παράταση ενός μήνα, έως τις 24 Φεβρουαρίου 2025, στο πάγωμα  έκδοσης νέων προεγκρίσεων και νέων οικοδομικών αδειών με χρήση των κινήτρων του ΝΟΚ, που ακύρωσε το ΣτΕ.

Ακυρώνονται οι αναστολές οικοδομικών αδειών από του Δήμους

Ταυτοχρόνως η νέα απόφαση του ΥΠΕΝ, σύμφωνα με το  ΣτΕ που περιόρισε τα ακυρωτικά αποτελέσματα της απόφασης του, επαναφέρει και επεκτείνει την προστασία οικοδομικών αδειών του ΝΟΚ από αποφάσεις αναστολής τους από Δήμους και ΥΔΟΜ των Δήμων. Προβλέπει για αυτές τις αποφάσεις αναστολής, «που έλαβαν χώρα από την 11η Δεκεμβρίου 2024 έως και τη δημοσίευση της παρούσας, (δηλαδή  έως και τις 13 Φεβρουαρίου 2025) ότι ανακαλούνται αυτοδικαίως».

Η νέα νομοθετική ρύθμιση επιχειρεί να καλύψει οικοδομικές άδειες του ΝΟΚ, οι οποίες πάγωσαν από αποφάσεις Δήμων, που δεν τήρησαν αλλά παρέκαμψαν την προηγούμενη νομοθετική ρύθμισης της 24ης Δεκεμβρίου 2024  του υπουργείου. Στην πράξη θα κριθεί εάν θα ισχύσει η νέα απόφαση του ΥΠΕΝ και πως αυτή στο εξής θα εφαρμοστεί, καθώς  το θέμα των «προληπτικών» αναστολών και ελέγχων οικοδομικών αδειών ΝΟΚ από Δήμους έχει πάρει μεγάλες διαστάσεις.

Συνεχίζεται η αναστολή έκδοσης προεγκρίσεων και νέων οικοδομικών αδειών, με κίνητρα ΝΟΚ, που ακύρωσε το ΣτΕ

Στη νέα υπουργική απόφαση που εξέδωσε το ΥΠΕΝ, προβλέπεται ότι παρατείνεται έως και την 24.2.2025 η  αναστολή της έκδοσης προεγκρίσεων και νέων οικοδομικών αδειών, που κάνουν χρήση των κινήτρων του ΝΟΚ που ακύρωσε το ΣτΕ.

Σύμφωνα με την ακυρωτική απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ, που ανακοινώθηκε με δελτίο Τύπου στις 24 Ιανουαρίου 2024, εκδόθηκε επισήμως  την Τετάρτη 5 Φεβρουαρίου 2025, το ΥΠΕΝ θέτει σε εφαρμογή τα ακυρωτικά αποτελέσματα της απόφασης του Δικαστηρίου από την ημερομηνία της ανακοίνωσης του προέδρου του Δικαστηρίου της  11η Δεκεμβρίου 2024, στην οποία αναφέρθηκε ότι ακυρώνονται ως αντισυνταγματικά.

Τα κίνητρα του ΝΟΚ προσαύξησης των όρων δόμησης (συντελεστή δόμησης, ύψους) των άρθρων:

10 παρ. 1 (αύξηση συντελεστή δόμησης του οικοπέδου έναντι μείωσης της κάλυψης ή και άλλων αντισταθμισμάτων),

15 παρ. 8 περ. γ΄ και δ΄ (προσαύξηση ύψους κατά 2 μ., λόγω φυτεμένου δώματος και λόγω μείωσης της κάλυψης),

19 παρ. 2 (προσθήκη χώρου κύριας χρήσης 35 τ.μ. στο δώμα λόγω φύτευσης)

25 (αύξηση σ.δ. λόγω ενεργειακής απόδοσης του κτηρίου). Και

Τα κίνητρα της μη προσμέτρησης στον συντελεστή δόμη­σης των άρθρων:

11 παρ. 6 των εσωτερικών εξωστών (παταριών) και του χώρου κύριας χρήσης επιφάνειας τριάντα πέντε τετραγωνικών μέτρων (35 τ.μ.) στο δώμα της οικοδομής

19 παρ. 2 της εξομοίωσης της πισίνας με φυτεμένη επιφάνεια.

Προθεσμία και για τις νομοθετικές πρωτοβουλίες του υπουργείου και της κυβέρνησης

Μέχρι τις 24 Φεβρουαρίου 2025, που ορίζει με τη νέα παράταση ως προθεσμία ισχύος της μεταβατικής νομοθετικής ρύθμισης, το ΥΠΕΝ δίνει ταυτοχρόνως προθεσμία στις νομοθετικές πρωτοβουλίες του υπουργείου και της κυβέρνησης μέχρι την ίδια ημερομηνία, δηλαδή εντός των προσεχών δέκα ημερών, για να προετοιμάσει και να θεσμοθετήσει τη νέα οριστική ρύθμιση για τις οικοδομικές άδειες του ΝΟΚ, σύμφωνα με την τελική απόφαση του ΣτΕ

Αποζημιώσεις για την αστική ευθύνη του Κράτους

Το ΥΠΕΝ ετοιμάζεται να νομοθετήσει, προκειμένου «να περιορίσουμε το οικονομικό και κοινωνικό κόστος που έχει αυτή η απόφαση και να εξασφαλίσουμε ότι περιβαλλοντικά η δική μας παρέμβαση θα ισοσταθμίζει ό,τι κατά το ΣτΕ πρέπει να ισοσταθμιστεί», δηλώνει ο υπουργός ΠΕΝ Θόδωρος Σκυλακάκης, τονίζοντας ότι:

-«Yπάρχει ανάγκη για νομοθετική παρέμβαση κυρίως για να δούμε τι θα συμβεί στην οικοδομική δραστηριότητα και στην πιθανότητα να δημιουργούν υποχρεώσεις αποζημίωσης για το κράτος».

Άλλωστε το δόμο των αποζημιώσεων για χιλιάδες ιδιοκτήτες  ακινήτων και κατασκευαστές κτιρίων στις περιπτώσεις, που «προκαλείται ζημία από αντισυνταγματικότητα νόμου» ανοίγει η απόφαση του ΣτΕ. Το δικαστήριο ανακοίνωσε ότι υπάρχει δικαίωμα αποζημίωσης  «όταν προκαλείται ζημία από αντισυνταγματικότητα νόμου υπάρχει κατ’ αρχήν δικαίωμα αποζημίωσης, εφόσον συντρέχουν και οι λοιπές προϋποθέσεις για την αστική ευθύνη του Κράτους»

Αναμένεται η νομοθετική λύση για εκκρεμείς και νέες οικοδομικές άδειες του ΝΟΚ.

Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι οριστικές αποφάσεις δεν έχουν ληφθεί ακόμη και όλα δείχνουν ότι οι τελικές ρυθμίσεις για τις άδειες του ΝΟΚ θα «κλειδώσουν» στο «υψηλό επίπεδο της κυβερνητικής πυραμίδας». Μέχρι τώρα πάντως δεν έχουν γίνει επίσημες ανακοινώσεις για το χρονοδιάγραμμα ,που θα ακολουθηθεί για τη νομοθετική λύση στις άδειες του ΝΟΚ.

Ωστόσο οι  νομοθετικές λύσεις  δηλώνουν από το  ΥΠΕΝ,  ότι γίνεται προσπάθεια να καλύπτουν  «όλες τις περιπτώσεις οικοδομικών αδειών που επηρεάζονται από την απόφαση». Δηλαδή:

-τις  άδειες που δεν είχαν ξεκινήσει πριν την ανακοίνωση του ΣτΕ της 11ης  Δεκεμβρίου 2024 αλλά υπάρχουν αποδεικτικά στοιχεία συναλλαγών και εγκρίσεων, που τεκμηριώνουν αξιώσεις αποζημιώσεων,

-τις άδειες σε φάση έναρξης εργασιών πριν την ανακοίνωση του ΣτΕ της 11ης  Δεκεμβρίου 2024 και πώς αυτές θα εξειδικευτούν νομοθετικά, από την εκσκαφή και εφόσον αποδεικνύεται «καθ΄ οιονδήποτε τρόπο» όπως λέει το δικαστήριο. Και παράλληλα τίθεται θέμα για:

-τις άδειες, που ακυρώνονται στη δίκη του ΣτΕ και αυτές που ενδεχομένως θα ακυρωθούν σε εκκρεμείς δίκες, οι οποίες εκδόθηκαν και υλοποιήθηκαν νόμιμα, πριν τις ακυρωτικές δικαστικές αποφάσεις. Βεβαίως  υπάρχει η “κόκκινη γραμμή” των αυθαιρέτων για κτίρια που ανεγέρθηκαν μετά τις 27-7-2011 και η κατηγορία 5 παραμένει ερμητικά κλειστή, έως την ενεργοποίηση της Τράπεζας Γης και της Μεταφοράς Συντελεστή Δόμησης.

Η νέα απόφαση του ΥΠΕΝ

Η νέα απόφαση του ΥΠΕΝ (Αριθμ. ΥΠΕΝ/ΓΡΓΓΧΣΑΠ/14305/918), όπως δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ (Β 579/2025/ 13 Φεβρουαρίου 2025) με  θέμα: «Παράταση του χρονικού διαστήματος εφαρμο­γής του άρθρου 41, του ν. 5167/2024»:

Φ.Ε.Κ. – Εθνικό Τυπογραφείο